ความปลอดภัยดิจิทัล

คู่มือและชุดเครื่องมือด้านความปลอดภัยดิจิทัล

• Digital Safety Kit – CPJ เว็บไซต์นี้นำเสนอเคล็ดลับด้านความปลอดภัยดิจิทัล เพื่อช่วยให้นักข่าวปกป้องข้อมูล อุปกรณ์ และแหล่งข่าวจากการแฮ็กและการขโมยข้อมูล
• Security in-a-Box – Front Line Defenders คู่มือด้านความปลอดภัยดิจิทัลสำหรับนักกิจกรรมและนักปกป้องสิทธิมนุษยชน
• The WIRED Guide to Digital Security – WIRED คู่มือเพื่อเสริมสร้างความปลอดภัยออนไลน์ตามระดับความเสี่ยงที่แตกต่างกัน
• Digital Hygiene 101 – EngageMedia คู่มือสั้น ๆ เกี่ยวกับการนำพื้นฐานความปลอดภัยและความมั่นคงดิจิทัลไปปฏิบัติจริง
• The 2025 Journalist’s Digital Security Checklist – Freedom of the Press Foundation เช็กลิสต์ปี 2568 ที่นำเสนอคำแนะนำเชิงปฏิบัติ เพื่อช่วยให้นักข่าวปกป้องบัญชี อุปกรณ์ และการสื่อสารจากภัยคุกคามดิจิทัล เช่น การแฮ็กและการสอดส่อง
• Surveillance Self-Defense: Tips, Tools and How-tos for Safer Online Communications – Electronic Frontier Foundation (EFF) คู่มือที่ให้คำแนะนำล่าสุดเกี่ยวกับเทคนิคพื้นฐาน เครื่องมือ และแหล่งเรียนรู้เพิ่มเติมด้านความปลอดภัยดิจิทัลในหลายภาษา 
• Preserving Truth to Power — OpenArchive คู่มือที่นำเสนอข้อควรปฏิบัติด้านจริยธรรมและความปลอดภัยสำหรับนักข่าวพลเมืองและนักปกป้องสิทธิมนุษยชนที่จัดเก็บสื่อดิจิทัลที่มีความอ่อนไหวบนมือถือ
• The Tactical Tech – Tactical Tech เว็บไซต์ที่รวบรวมเครื่องมือ คู่มือ และโครงการต่าง ๆ เพื่อช่วยให้ผู้คนเข้าใจและรับมือกับผลกระทบของเทคโนโลยีต่อสังคม โดยมุ่งเน้นในประเด็นความเป็นส่วนตัวทางดิจิทัล จริยธรรมข้อมูล และการใช้เทคโนโลยีอย่างมีวิจารณญาณและมีความรับผิดชอบ โดยเฉพาะสำหรับนักกิจกรรม นักข่าว และภาคประชาสังคม

การฝึกอบรมและการพัฒนาศักยภาพ

• Digital Security Training – Totem Project Totem เป็นแพลตฟอร์มออนไลน์ที่ช่วยให้นักข่าวใช้เครื่องมือและกลยุทธ์ด้านความปลอดภัยและความเป็นส่วนตัวทางดิจิทัลได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้นในการทำงาน
• Guide for Digital Security Training – Freedom of the Press Foundation (FPF) คู่มือที่มอบเครื่องมือและแนวปฏิบัติที่ดีด้านความปลอดภัยดิจิทัลสำหรับองค์กรสื่อ นักข่าวอิสระ และนักข่าวพลเมือง
• OnTheLine – International Press Institute (IPI) โปรแกรมที่มุ่งสร้างมาตรการและติดตามการคุกคามทางออนไลน์ต่อสื่อมวลชน
• Editor Safety Hub – ACOS Alliance และ WAN-IFRA การอบรมออนไลน์แบบไม่มีค่าใช้จ่ายเพื่อช่วยบรรณาธิการข่าวในการมอบหมายและจัดการงานข่าวอย่างปลอดภัย โดยเน้นความปลอดภัยทั้งทางดิจิทัล กายภาพ กฎหมาย และจิตใจ

การสนับสนุนแบบเรียลไทม์และการรายงานเหตุการณ์

• Digital Security Helpline – Access Now ศูนย์ช่วยเหลือด้านความปลอดภัยดิจิทัลตลอด 24 ชั่วโมง ไม่มีค่าใช้จ่าย ให้ความช่วยเหลือทางเทคนิคโดยตรงแบบเรียลไทม์และคำแนะนำสำหรับองค์กรสื่อและนักข่าว
• Helpdesk – Security Matters ศูนย์ช่วยเหลือที่ให้การสนับสนุนด้านเหตุการณ์ความปลอดภัยดิจิทัลและความคุ้มครองสำหรับชุมชนที่มีความเสี่ยงในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้

การคุกคามออนไลน์

• Online Harassment – Pen America คู่มือภาคสนามเกี่ยวกับการเตรียมตัว วิธีตอบสนอง ระบบกฎหมาย และระบบการสนับสนุนที่เป็นประโยชน์ต่อนักข่าว
• Online Harassment – CPJ บทความที่มุ่งเน้นด้านความปลอดภัยทางจิตใจและสุขภาพจิต โดยอธิบายขั้นตอนเชิงป้องกันและการรับมือซึ่งหน้าเพื่อปกป้องตัวเอง
• Online Harassment – Troll Busters อินโฟกราฟิกที่แสดงวิธีรับมือเมื่อถูกโจมตีเว็บไซต์ ถูกปลอมตัว หรือถูกเปิดเผยข้อมูลส่วนตัว (doxing) รวมถึงแนวทางจัดการหากภัยคุกคามทวีความรุนแรงขึ้น
• Dealing with Trolls – The Guardian คู่มือที่ให้ขั้นตอนในการรับมือกับผู้โจมตีบนอินเทอร์เน็ต
• Trolling and Doxing – The Rory Peck Trust เพจนี้นำเสนอคำแนะนำเชิงปฏิบัติสำหรับนักข่าวอิสระในการจัดการกับการคุกคามออนไลน์ เช่น การถูก “trolling” หรือ “doxing”
• Online Trolls Shouldn’t Be Allowed to Intimidate Journalists – The Conversation สถิติการคุกคามออนไลน์ต่อนักข่าว พร้อมอธิบายรูปแบบการโจมตีและแนวทางในการรับมือ
• Digital Safety Guide for LGBTQ+ Activists in Africa – Access Now. คู่มือเพื่อช่วยนักกิจกรรม LGBTQ+ ในแอฟริกาให้มีความปลอดภัยบนโลกออนไลน์ โดยนำเสนอเคล็ดลับเชิงปฏิบัติ เครื่องมือ และการสนับสนุนในการรับมือภัยคุกคามดิจิทัล

ความรุนแรงทางเพศออนไลน์

• Online violence towards women – International Journalists’ Network (IJNet) บทความที่กล่าวถึงผลกระทบของการโจมตีทางออนไลน์ต่อผู้สื่อข่าวหญิง และเสนอแนวทางการแก้ไขปัญหา
• Silence and Omissions – The Journalism Initiative on Gender-based Violence (JiG)  คู่มือสำหรับสื่อในการรายงานเกี่ยวกับความรุนแรงทางเพศ พัฒนาโดย JiG ภายใต้ Centre for Women’s Global Leadership

ความปลอดภัยทางกายภาพ

การฝึกอบรมและการพัฒนาศักยภาพ

• SAFE Journalist Training & Resources – RTDNA โปรแกรมอบรมและทรัพยากรด้านความปลอดภัยเพื่อช่วยให้นักข่าวในสหรัฐฯ รายงานข่าวได้อย่างปลอดภัย โดยเฉพาะในสถานการณ์ที่มีความเสี่ยงสูง เช่น การประท้วงหรือความไม่สงบทางสังคม
• Editor Safety Hub – ACOS Alliance and WAN-IFRA การอบรมออนไลน์ฟรีที่ช่วยบรรณาธิการข่าวในการมอบหมายและจัดการงานข่าวอย่างปลอดภัย โดยครอบคลุมความปลอดภัยทางดิจิทัล กายภาพ กฎหมาย และจิตใจ

การเตรียมภารกิจภาคสนามและการประเมินความเสี่ยง

• Basic bulleted advice on assignment preparation – Committee to Protect Journalists (CPJ) ข้อมูลเกี่ยวกับการรายงานข่าวด้วยตัวคนเดียว และการเตรียมความพร้อมที่จำเป็นทั้งก่อนและระหว่างการทำงานภาคสนาม 
• Security Assessment form – CPJ เช็คลิสต์เพื่อช่วยให้นักข่าวเข้าใจและเตรียมพร้อมสำหรับการประเมินสถานการณ์ด้านความปลอดภัย
• Safety Advisory: Covering US protests over police violence – CPJ คำแนะนำด้านความปลอดภัยสำหรับนักข่าวที่รายงานการประท้วงในสหรัฐฯ โดยมุ่งเน้นความเสี่ยง เช่น ความรุนแรงจากเจ้าหน้าที่ตำรวจ การถูกจับกุม และโควิด 19
• Editors’ Checklist – CPJ เช็คลิสต์สำหรับบรรณาธิการและผู้ว่าจ้างงานเพื่อประเมินว่านักข่าวและผู้ปฏิบัติงานสื่อมีความพร้อมเพียงใดในการรายงานการประท้วงในสหรัฐฯ เกี่ยวกับความรุนแรงจากเจ้าหน้าที่ตำรวจ
• Emergencies Resource Centre – CPJ แหล่งข้อมูลสำคัญเพื่อช่วยให้นักข่าวเตรียมตัวก่อนออกภารกิจ หรือรับมือกับสถานการณ์ฉุกเฉิน
• Protecting Sources – CPJ（”Assessing and Responding to Risk”, Chapter 2) บทความที่เป็นประโยชน์เกี่ยวกับการปกป้องแหล่งข่าวและข้อมูล เมื่อต้องรายงานประเด็นที่เกี่ยวข้องกับความขัดแย้งด้วยอาวุธและความมั่นคงแห่งชาติ

สถานการณ์ฉุกเฉินและสภาพแวดล้อมที่เป็นอันตราย

• Basic First Aid Youtube Videos – CPJ ชุดวิดีโอปฐมพยาบาลสำหรับนักข่าวที่อาจเผชิญการบาดเจ็บร้ายแรงและสถานการณ์ฉุกเฉิน
• Captive Situations – CPJ (“Assessing and responding to risk”, Chapter 5) คำอธิบายเกี่ยวกับกรณีที่นักข่าวอาจถูกควบคุมตัว และแนวทางการปฏิบัติเพื่อปกป้องตนเอง
• List of insurance providers for journalists – รายชื่อผู้ให้บริการประกันภัยสำหรับนักข่าว พร้อมข้อเสนอแนะเกี่ยวกับกรมธรรม์สำหรับนักข่าว สื่อท้องถิ่น RSF และสหพันธ์นักข่าวนานาชาติ (IFJ) โดย ACOS Alliance (A Culture Of Safety Alliance)

Sexual harassment and awareness

• Sexual Violence – CPJ（”Assessing and Responding to Risk”, Chapter 4) คำแนะนำจากประสบการณ์จริงเกี่ยวกับข้อควรระวังเพื่อหลีกเลี่ยงความรุนแรงทางเพศในสถานการณ์ต่าง ๆ
• Know Your Rights: Workplace Sexual Harassment – American Association of University Women (AAUW) ข้อมูลเกี่ยวกับสิทธิในที่ทำงานในรูปแบบคำถาม-คำตอบ
• What is sexual harassment? – New York Times. บทความอธิบายความหมายของการคุกคามทางเพศ และวิธีในการรับมือและป้องกันในที่ทำงาน

คำปรึกษาด้านกฎหมาย

• Shield laws – เพจที่อธิบายเกี่ยวกับกฎหมายคุ้มครองนักข่าว แต่ไม่ครอบคลุมนักข่าวพลเมือง
• International humanitarian law – International Committee of the Red Cross (ICRC) ชุดคำถาม-คำตอบเกี่ยวกับการคุ้มครองนักข่าว จัดทำโดยคณะกรรมการกาชาดระหว่างประเทศ
• Declaration of the Rights and Duties of Journalists – Reynolds Journalism Institute (RJI) แถลงการณ์ว่าด้วยสิทธิของนักข่าว

สุขภาพจิต

การดูแลสุขภาวะและการจัดการความเครียด

• Resources for Well-Being and Stress Management – Front Line Defenders แหล่งข้อมูลเพื่อการดูแลสุขภาวะและการจัดการความเครียด
• Psychological First Aid – Totem Project หลักสูตรเพื่อช่วยผู้ที่ต้องการการสนับสนุนด้านจิตใจ และเรียนรู้เครื่องมือในการดูแลสุขภาพจิตของตนเอง
• A Mental Health Guide for Journalists Facing Online Violence – International Women’s Media Foundation (IWMF) คู่มือด้านสุขภาพจิตสำหรับนักข่าวที่เผชิญความรุนแรงออนไลน์ จัดทำโดยผู้เชี่ยวชาญด้านบาดแผลทางจิตใจและสื่อมวลชน
• Journalists in Distress Network – CPJ แหล่งข้อมูลสำหรับนักข่าวที่ได้รับการข่มขู่ร้ายแรงหรืออยู่ในภาวะเครียดจากการทำงาน และอาจต้องการการย้ายถิ่นฐานฉุกเฉิน

การรายงานข่าวที่เกี่ยวข้องกับบาดแผลทางใจและการเผชิญเหตุสะเทือนขวัญ

• Working with Traumatic Imagery  – The Dart Centre for Journalism & Trauma แหล่งข้อมูลว่าด้วยการทำงานกับภาพที่มีเนื้อหาสะเทือนขวัญ
• Trauma Reporting: A Journalist’s Guide to Covering Sensitive Stories – Jo Healey คู่มือสำหรับนักข่าวในการสัมภาษณ์ผู้ที่มีบาดแผลทางจิตใจ
• Paul Yip: The Hong Kong Protests – FCC HK วิดีโอโดยสโมสรผู้สื่อข่าวต่างประเทศฮ่องกง (FCC HK) ที่ Paul Yip พูดถึงประเด็นด้านสุขภาพจิตและความละเอียดอ่อนเมื่อต้องรายงานข่าวเกี่ยวกับการฆ่าตัวตาย (สามารถดูได้ในบทที่ 4 ของเอกสาร)
• Suicide reporting for media professionals – The Hong Kong Jockey Club Centre for Suicide Research and Prevention คู่มืออธิบายการรายงานข่าวการฆ่าตัวตายในฮ่องกงที่ผ่านมา พร้อมแนวทางในการรายงานอย่างละเอียดอ่อนและรอบคอบมากขึ้น

การสนับสนุนนักข่าวพลัดถิ่นหรือที่เสี่ยงอันตราย

• Exiled Media Toolkit – International Journalists’ Network (IJNet) ชุดเครื่องมือนี้จัดทำร่วมกับเครือข่ายสื่อพลัดถิ่น (NEMO) นำเสนอคำแนะนำสำหรับสื่อพลัดถิ่นเกี่ยวกับการฟื้นฟูองค์กร การรักษาความเชื่อมโยงกับผู้อ่าน การระดมทุนและความมั่นคงทางการเงิน การสร้างและรักษาเครือข่าย ตลอดจนการสนับสนุนด้านสุขภาพจิตสำหรับนักข่าวพลัดถิ่น
• Advice for journalists forced into exile – IJNet บทความที่ให้คำแนะนำแก่นักข่าวที่ถูกบังคับให้ลี้ภัย เพื่อให้สามารถทำงานรายงานข่าวต่อไปจากต่างประเทศได้
• Coping With Prison – dedicated collective เว็บไซต์ที่รวบรวมทรัพยากรสำหรับผู้ที่เตรียมตัวจะถูกจำคุก รวมถึงครอบครัว ทนายความ และผู้สนับสนุน
• Guide for psychologists in the emergency care of journalists – UNESCO & IWMF คู่มือสำหรับนักจิตวิทยาในการดูแลนักข่าวที่เผชิญบาดแผลทางใจ โดยเฉพาะผู้หญิงในสถานการณ์ฉุกเฉิน คู่มือนี้นำเสนอเครื่องมือเพื่อช่วยสร้างเสถียรภาพทางจิตใจและสนับสนุนการตัดสินใจด้านความปลอดภัย

OSINT

• OCCRP Aleph – OCCRP แพลตฟอร์มข้อมูลไม่มีค่าใช้จ่ายที่ช่วยนักข่าวในการสืบสวนอาชญากรรมและการทุจริต โดยสามารถค้นหาและเชื่อมโยงข้อมูลจากบันทึกสาธารณะและข้อมูลรั่วไหลนับล้านรายการ

แหล่งข้อมูลอื่น ๆ

ความยั่งยืนและการสนับสนุนทางการเงิน

• Sustainability & Viability research reports – GFMD & IMPACT งานวิจัยและกรณีศึกษาเกี่ยวกับแนวทางการทำให้สื่ออิสระมีความยั่งยืนทางการเงินมากขึ้น
• Journalist and Newsroom Safety – IWMF แหล่งข้อมูลเกี่ยวกับการปกป้องนักข่าวหญิงและนักข่าวนอนไบนารีทั่วโลก รวมถึงความช่วยเหลือฉุกเฉิน เงินทุน การอบรมด้านความปลอดภัย และการสนับสนุนในการรับมือกับภัยคุกคามทั้งทางกายภาพและออนไลน์
• Media Viability toolkits – Free Press Unlimited ชุดเครื่องมือและทรัพยากรเชิงปฏิบัติที่ช่วยให้สื่ออิสระมีความยั่งยืนและเข้มแข็งทางการเงิน โดยเฉพาะในสภาพแวดล้อมที่ท้าทาย
• List of insurance providers for journalists – รายชื่อผู้ให้บริการประกันภัยสำหรับนักข่าว พร้อมข้อเสนอแนะเกี่ยวกับกรมธรรม์สำหรับนักข่าว สื่อท้องถิ่น RSF และสหพันธ์นักข่าวนานาชาติ (IFJ) โดย ACOS Alliance (A Culture Of Safety Alliance)
• The IFJ Safety Fund – International Federation of Journalists (IFJ) กองทุนเพื่อความปลอดภัยที่ให้ความช่วยเหลือทางการเงินในกรณีฉุกเฉินหลายรูปแบบ เช่น การถูกคุกคาม ความรุนแรงหรือการข่มขู่ การดำเนินคดี การลี้ภัย และการเจ็บป่วย